Hypertensief spoedgeval

Links

Acute boekje

Richtlijnendatabase

UpToDate

Literatuur

Systematic Reviews

RCT's

Gerelateerde onderwerpen

volgt

interne.nl extra informatie*

Stroomschema FMS

In samenwerking met Nick van Es:

Laboratoriumonderzoek: Hb, trombocyten, reticulocyten, fragmentocyten, kreatinine, natrium, kalium, LDH, haptoglobine, glucose
Urine: sediment, kwalitatief op eiwit of kwantitatief gecorrigeerd voor kreatinine in een portie
ECG: ischemie, linkerventrikelhypertrofie
Op indicatie:
- Verdenking ACS: troponine, nt-proBNP, aPTT, PT, echo cor
- Verdenking hartfalen: nt-proBNP, bloedgas met lactaat, leverenzymen, X-thorax, echo cor
- Verdenking aortadissectie: kruisbloed, bloedgas met lactaat, aPTT, PT, CT-A
- Verdenking hersenbloeding/-infarct: aPTT, PT, CT-hersenen
- Verdenking intoxicatie: toxscreen
- Verdenking hypertensieve encefalopatie: MRI-hersenen indien twijfel over diagnose
- Verdenking retinopathie: fundoscopie (let op: er moeten bilateraal afwijkingen zijn; graad III (zonder papiloedeem) of graad IV (met papiloedeem) retinopathie

Behandeling ernstige hypertensie zonder acute orgaanschade

Terughoudend beleid in eerste 30 minuten, hermetingen in rustige kamer
Bij een blijvende verhoging van de bloeddruk (≥180/110 mmHg) na een observatieperiode van 30 minuten en indien aanwijzingen voor hypertensieve eindorgaanschade ontbreken, geef nifedipine retard, captopril of labetalol.
Verwijs naar huisarts voor verdere behandeling conform CVRM richtlijnen

Behandeling hypertensief spoedgeval

Klinische presentatie	Tijdlijn en streefwaarde	1^ste keus	Alternatief
Hypertensief spoedgeval met retinopathie	Enkele uren, MAP -25%	Labetalol	Nicardipine Urapidil Nitroprusside
Hypertensieve encefalopathie	Onmiddellijk, MAP -25%	Labetalol Nicardipine	Nitroprusside
Acuut herseninfarct en bloeddruk ≥220/120 mmHg en geen indicatie tot trombolyse*	1 uur, MAP -15%	Labetalol Nicardipine	Nitroprusside
Acuut herseninfarct met indicatie voor trombolyse en bloeddruk ≥185/110 mmHg (indien bloeddrukverlaging gewenst)*	1 uur, MAP -15%	Labetalol Nicardipine	Nitroprusside
Acute hersenbloeding <6 uur onset en SBD ≥150 mmHg*	Onmiddellijk, SBD 140 mmHg	Nicardipine Labetalol
Acute hersenbloeding >6 uur onset en SBD ≥180 mmHg*	In een aantal uur, SBD 140 mmHg	Nicardipine Labetalol
Acuut coronair syndroom	Onmiddellijk, SBD <140 mmHg	Nitroglycerine in combinatie met orale bèta-blokkade
Acuut hypertensief hartfalen met longoedeem	Onmiddellijk, MAP -25% of SBD <140 mmHg indien dit eerder wordt bereikt	Nitroglycerine (en Non-Invasieve Ventilatie)	Nitroprusside
Acute aortadissectie/ruptuur	Onmiddellijk, SBD 100-110 mmHg EN hartslag 60/min	Esmolol OF Metoprolol EN Clevidipine OF Nitroprusside	Labetalol Esmolol OF Metoprolol EN Nicardipine

Geneesmiddel	Begin werking	Duur werking	Dosering	Contra-indicaties	Bijwerkingen
Esmolol	1 tot 2 min	10-30 min	0,5-1 mg/kg als bolus; 50-300 mcg/kg/min als continu infuus	2^de of 3^de graads AV blok, systolisch hart falen, astma bronchiale. bradycardie	Bradycardie
Metoprolol	1 tot 2 min	5-8 uur	15 mg iv, meestal gegeven als 5 mg iv, met herhaling na 5 min	2^de of 3^de graads AV blok, systolisch hart falen, astma bronchiale. bradycardie	Bradycardie
Labetalol	5 tot 10 min	3-6 uur	0,25-0,5 mg/kg; 2-4 mg/min tot streefwaarde is bereikt, daarna 5-20 mg/uur	2^de of 3^de graads AV blok, systolisch hart falen, astma bronchiale. bradycardie	Bronchoconstrictie
Clevidipine	2 tot 3 min	5-15 min	2 mg/h, iedere 2 min verhogen met 2 mg/h tot streefwaarde bereikt		Hoofdpijn, reflex-tachycardie
Nicardipine	5 tot 15 min	30-40 min	5-15 mg/h als continu infuus, startdosis 5 mg/uur, iedere 15-30 min met 2,5 mg verhogen tot streefwaarde bereikt, daarna 3 mg/uur	Leverfalen	Hoofdpijn, reflex-tachycardie
Nitroglycerine	1 tot 5 min	3-5 min	5-200 mcg/min, iedere 5 min verhogen met 5 mcg/min		Hoofdpijn, reflex tachycardie
Nitroprusside	Onmiddellijk	1-2 min	0,3-5 mcg/kg/min, iedere 5 min verhogen met 0,5 mcg/kg/min tot streefwaarde bereikt	Lever/nierfalen (relatief)	Cyanide intoxicatie
Urapidil	3 tot 5 min	4-6 uur	12,5-25 mg als bolus injectie; 5-40 mg/uur als continu infuus
Fentolamine	1 tot 2 min	10-30 min	1-5 mg als bolus, evt. herhalen na 15 min OF 6-40 mg/uur als continu infuus		Tachyaritmieen , pijn op de borst

Hypertensief spoedgeval is hypertensie waarbij directe bloeddrukverlaging noodzakelijk is om acute hypertensie-gemedieerde orgaanschade te voorkómen (hart, aorta, hersen, nieren, retina)
Hypertensieve urgentie bestaat niet meer
Wanneer aan denken?
- Bloeddruk >200 mmHg of diastolisch >120 mmHg of een recent gedocumenteerde sterke bloeddrukstijging in combinatie met klachten van hoofdpijn en/of visusstoornissen
- Een sterk verhoogde bloeddruk en acute neurologische of cardiale klachten: pijn op de borst, pijn tussen schouderbladen, dyspnoe, neurologische uitvalsverschijnselen, verminderd bewustzijn
Maligne hypertensie leidt tot endotheelactivatie door shear stress met loslating endotheelcellen en activatie stolling door subendotheliaal TF als gevolg. Daardoor fragmentocyten, hoog LDH en milde trombopenie. Daarnaast leidt maligne hypertensie tot paradoxale RAAS activatie door druknatriurese (leidend tot renineproductie door verhoogd aanbod natrium in distale tubulus) en verdikking van afferente arteriolen (leidend tot glomerulaire ischemie en daardoor renineproductie). Dit kan leiden tot hypokaliëmie en hyponatriëmie (door ADH productie).

Hypertensieve encefalopathie: ernstige hypertensie gepaard gaande met veranderd bewustzijn (variërend van traagheid of sufheid tot coma), convulsies, delier of corticale blindheid zonder andere oorzaak (CVA, SAB, TTP-HUS).
Hypertensieve retinopathie: ernstige verhoging van de bloeddruk (meestal boven 120 mmHg diastolisch) met bilateraal vlamvormige bloedingen en/of zachte exsudaten (graad III) met of zonder papiloedeem (graad IV); gaat meestal samen met een stoornis in de cerebrale autoregulatie.

Hypertensief spoedgeval door adrenerge overstimulatie in het kader van feochromocytoom of autonome hyperreactiviteit (bv. clonidine-onttrekking, hoge dwarslaesie, amfetamine/cocaine)
Behandeling:
- Fentolamine (competitieve alfablokker)
- Bij amfetamine: benzodiazepine
Beta-blokker alleen geven als alfablokkade reeds gegeven is en er sprake is van tachycardie. Anders leidt beta-blokkade tot verhoging van de bloeddruk door het wegvallen van beta-receptor gemedieerde perifere vasodilatatie.

Feedback formulier

Is er een link kapot of verouderd?
Suggesties voor extra informatie voor dit artikel?
Vul dit formulier in en je hebt bijgedragen aan het up-to-date houden van interne.nl

Invullen

Lokaal

Amsterdam UMC

Jouw ziekenhuis hier?