Hypofyseadenoom | interne.nl

Richtlijnen

Richtlijnendatabase - hypofysechirurgie

Endocrine Society - hypofyse incidentaloom

UpToDate

Diagnostiek

Diagnostiek NFA

Chirurgie

Literatuur

Diagnosis and Management of Pituitary Adenomas – Tritos & Miller, JAMA 2023

Gerelateerde onderwerpen

Bijnierschorsinsufficiëntie

interne.nl extra informatie*

* De extra informatie op interne.nl is aanvullend ter illustratie en voor educatieve doeleinden en mogelijk niet volledig of up-to-date. Gebruik altijd de officiële richtlijnen, o.a. via de verstrekte links.

Etiologie

In samenwerking met Nick van Es:

Typen: prolactinoom (30%), niet-functionerend adenoom (25%), GH-producerend adenoom (25%), plurihormonaal adenoom (meestal GH + prolactine; 12%), ACTH-producerend adenoom(14%), gonadotrofineproducerend adenoom (2%), TSH-producerend adenoom (<1%), alfa-subunit producerend adenoom (<1%)
Microadenoom (<1 cm) of macroadenoom (≥1 cm)
Hypofysehormonen
- Hypothalamus: CRH, TRH, GHRH, LHRH (=GnRH)
- Hypofyseachterkwab: ADH, oxytocine
- Hypofysevoorkwab: groeihormoon, FSH, LH, ACTH, TSH, prolactine

Anamnese:

Gericht op uitval over overproductie van de verschillende hypofysehormonen (zie onder)
Visusklachten / gezichtsvelduitval

Aanvullend onderzoek:

Metingen hypofysefunctie: prolactine, TSH en FT4, IGF-1 (wordt geproduceerd in lever onder invloed van groeihormoon; groeihormoon zelf wordt pulsatiel afgegeven), LH/FSH, testosteron, ACTH/cortisol (gebruik ochtend cortisol als screening bij verdenking op hypocortisolisme en daarna eventueel een synacthen test, doe screeningstesten voor hypercortisolisme (dexamethason suppressie test, midnight speeksel cortisol en 24-uurs urine op cortisol) bij verdenking op hypercortisolisme)
Anamnese gericht op ADH uitval (polyurie, polydipsie), eventueel natrium bepaling

Behandeling

Neurochirurgische transsfenoidale resectie, bij visusverlies / gezichtsvelduitval door compressie chiasma opticum, of bij hormonale overproductie (bijvoorbeeld acromegalie of M. Cushing)
Medicamenteus: bijvoorbeeld cabergoline bij prolactinoom, zorgt ook voor afname van de grootte van het adenoom

Feedback formulier

Is er een link kapot of verouderd?
Suggesties voor extra informatie voor dit artikel?
Vul dit formulier in en je hebt bijgedragen aan het up-to-date houden van interne.nl

Invullen

Lokaal

Amsterdam UMC - perioperatief

Jouw ziekenhuis hier?