Richtlijnen
UpToDate
Literatuur
Gerelateerde onderwerpen
interne.nl extra informatie*
Model van Genant voor bepaling ernst van wervelfractuur:
– mild (graad 1, 20 tot 25% hoogteverlies)
– matig (graad 2, 25 tot 40% hoogteverlies)
– ernstig (graad 3, ≥ 40% hoogteverlies)
Stroomschema’s diagnostiek en behandeling (bron)
Algemene maatregelen: stoppen met roken, beperking alcoholgebruik, valpreventie, voldoende beweging
Calcium/vitamine D suppletie
– Calcium 1000 mg/dag indien ≤1 standaard zuivelproduct (150 mL melk, kwark of yoghurt, of 20 gram kaas) of calciumbevattende zuivelvervangers
– Calcium 500 mg/dag indien 2-3 standaard zuivelproducten
– Vitamine D 800 IE = 20 mcg
Contra-indicaties bisfosfonaat
– eGFR <35 mL/min
– Onvermogen tot veilig in kunnen nemen
– Hypocalciëmie
– Bijwerkingen (o.a. osteonecrose van de kaak)
Lab = calcium, albumine, kreatinine, TSH, vitamine D, overweeg testosteron bij mannen <70 jaar. Op indicatie (ernstige of onverklaarde osteoporose, multipele fracturen, anamnestische aanwijzingen): bezinking, eiwitspectrum, fosfaat, AF (indien geen recente fractuur).
Etiologie / risicofactoren
- Hoge leeftijd
- Vrouwelijk geslacht
- Oestrogeen deficiëntie (bijvoorbeeld premature menopauze, of bij langdurige secundaire amenorroe)
- Testosteron deficiëntie
- Ondergewicht
- Osteoporose in familie
- Calcium en/of vitamine D deficiëntie
- Onvoldoende lichaamsbeweging
- Roken, alcoholgebruik
- Medicatie (o.a. corticosteroiden)
- Onderliggende aandoeningen (bijvoorbeeld hyperparathyreoidie, Cushing, hyperthyreoidie, coeliakie, IBD)
Anamnese:
Gericht op risicofactoren:
- Immobiliteit
- Vallen laatste jaar
- Eerdere fractuur
- Familiaire osteoporose of heupfractuur bij ouders
- Ziektes op de kinderleeftijd, beweging, zuivelintake op kinderleeftijd
- Ondergewicht
- Alcoholgebruik / roken
- Onderliggende aandoening geassocieerd met osteoporose
- Chronische medicatie en medicatie geassocieerd met osteoporose zoals SSRI
- Vroege menopauze
- Zuivelgebruik dagelijks
- Zonexposure
- Vitamine D deficientie aangetoond of gesuppleerd
- Bewegen minimaal 2,5 uur /week
- Allergieen
- Hyperlaxiliteit
- Sclerae
Lichamelijk onderzoek:
- Verlies van lengte
Aanvullend onderzoek:
- DEXA met VFA (vertebral fracture assessment)
Standaardconclusie
Verhoogd fractuurrisico o.b.v. DEXA scan (laagste T-score *** (femur/femurhals/LWK)). Inzakkingen?
Fractuurgeschiedenis: ***
Risicofactoren: *** (incl. secundaire oorzaken)
Medicatie: ***
Behandeling
- zie richtlijn / stroomschema’s
Feedback formulier
Is er een link kapot of verouderd?
Suggesties voor extra informatie voor dit artikel?
Vul dit formulier in en je hebt bijgedragen aan het up-to-date houden van interne.nl